Cấu tạo và nguyên lý hoạt động phanh đĩa ô tô
1. Cấu tạo phanh đĩa ô tô
Phanh đĩa gồm có các bộ phận sau đây.
(1) Càng phanh đĩa
(2) Má phanh đĩa
(3) Rôto phanh đĩa
(4) Pittông
(5) Dầu
2. Nguyên lý hoạt động phanh đĩa ô tô
Phanh đĩa đẩy pittông bằng áp suất thuỷ lực truyền qua đường dẫn dầu phanh từ xilanh chính làm cho các má phanh đĩa kẹp cả hai bên của rôto phanh đĩa và hãm các lốp dừng quay.Do đó, vì các rôto của phanh đĩa và các má phanh đĩa cọ vào nhau, phát sinh nhiệt do ma sát. Tuy nhiên, vì rôto phanh đĩa và thân phanh để hở, nên nhiệt do ma sát sinh ra dễ bị tiêu tán.
3. Điều chỉnh phanh đĩa ô tô
Vì vòng bít (cao su) của pittông tự động điều chỉnh khe hở của phanh, nên không cần điều chỉnh khe hở của phanh bằng tay.
Trong lúc pittông dịch chuyển, nó làm cho phớt làm kín của pittông thay đổi hình dạng. Khi nhả bàn đạp phanh, phớt làm kín của pittông trở lại hình dạng ban đầu của nó, làm cho pittông rời khỏi má phanh đĩa.
Do đó, dù má phanh đĩa đã mòn và pittông đang di chuyển, khoảng di chuyển trở lại của pittông luôn luôn như nhau, vì vậy khe hở giữa má phanh đĩa và rôto đĩa phanh được duy trì ở một khoảng cách không đổi.
4. Mức dầu trong phanh đĩa ô tô
Mức dầu phanh trong bình chứa của phanh giảm đi do má phanh bị mòn. Do đó có thể dự kiến tình trạng mòn của má phanh bằng cách kiểm tra mức dầu trong bình chứa.
Do đường kính của pittông lớn, nên độ mòn của các má phanh đĩa dẫn đến độ giảm mức dầu trong bình chứa lớn hơn phanh kiểu tang trống.
5. Chỉ báo mòn má phanh đĩa ô tô
Khi má phanh đĩa mòn và cần phải thay thế, cái chỉ báo mòn má phanh đĩa sẽ phát ra tiếng rít để báo cho người lái. Trong trường hợp xe Corolla, sự cảnh báo diễn ra khi độ dày thực của má phanh còn khoảng 2,5 mm.
(1) Cấu tạo và hoạt động
Khi độ dày của má giảm xuống đến độ dày nói trên, cái chỉ báo mòn má phanh, được gắn cố định vào tấm phía sau của má phanh sẽ tiếp xúc với rôto của đĩa phanh và phát ra tiếng kêu rít trong khi xe chạy.
GỢI Ý:
Có loại chỉ báo mòn má phanh kiểu cảm biến như trình bày ở phía dưới bên trái của hình vẽ.
Khi cảm biến mòn đi cùng với má phanh đĩa, mạch của bộ cảm biến bị hở. Bộ ECU phát hiện mạch hở này và báo cho người lái biết.
6. Phân loại càng phanh đĩa ô tô
Càng phanh được phân loại như sau
(1) Loại càng phanh cố định
Loại càng phanh cố định có một cặp pittông để đẩy vào cả hai bên của rôto đĩa phanh.
(2) Loại càng phanh di động
Loại càng phanh di động chỉ có pittông gắn vào một bên má. Pittông tác động áp suất thuỷ lực. Nếu má phanh đĩa bị đẩy, càng phanh trượt theo chiều ngược với pittông và đẩy rôto phanh từ cả hai bên. Do đó nó làm bánh xe ngừng quay. Càng phanh di động có nhiều loại tuỳ theo phương pháp gắn càng vào tấm truyền mômen.
7. Các loại rôto phanh đĩa
Có các loại rôto phanh đĩa như sau.
Loại đặc
Loại đặc này được làm từ một rôto đơn của phanh đĩa.
Loại được thông gió
Có lỗ rỗng ở bên trong.
Tiêu tán nhiệt rất tốt.
Loại có tang trốn
Phanh tang trống gắn liền để dùng cho phanh đỗ.
Giảm tác dụng phanh
Khi dùng phanh chân (không có phanh động cơ) liên tục trên đường xuống dốc dài v.v..., má phanh trống và má phanh đĩa trở nên nóng quá mức do ma sát. Dẫn đến giảm hệ số ma sát của các bề mặt má phanh làm cho lực hãm của phanh kém kể cả khi gắng sức đạp bàn đạp phanh.
Xem thêm : Sơ đồ hệ thống phanh ô tô
No comments: